Witajcie! Z tej strony Młody Podróżnik!
Kiedy podróżujemy, odwiedzamy ciekawe miejsca,
poznajemy różnych ludzi i różne kultury. Zazwyczaj w takich miejscach zwiedzamy
muzea, pomniki, budowle… natomiast ja zamiast tych wszystkich rzeczy wolę
oglądać lotniska.
To moja pasja.
Gdzie operują statki powietrzne?
Lotnisko to
miejsce do którego przylatują i z którego odlatują samoloty. Wyróżniamy 3
rodzaje lotnisk: pasażerskie, wojskowe, sportowe.
Na
pasażerskich, jak sama nazwa mówi, obsługuje się samoloty krótko, średnio oraz
długo dystansowe, na których pokład wsiada większa grupa osób. Takie lotnisko
posiada terminal do obsługi podróżnych, bramki (gate) oraz stanowiska postojowe
(apron) na płycie lotniska dla statków powietrznych, a także wieżę kontroli
ruchu lotniczego. Co ciekawe, cała kontrola ruchu lotniczego nie odbywa się
tylko z wieżą, ale z wieloma innymi sektorami służby. Wiele lotnisk ma dużo skomplikowanych
i bardzo zaawansowanych pomocy nawigacyjnych. Jest to na przykład system ILS
(instrumental landing system), który odpowiada za precyzyjne lądowania
samolotów i ustawianie ich w osi pasa oraz na ścieżce podejścia końcowego. Na
lotniskach pasażerskich (szczególnie większych) również lądują oraz startują
samoloty transportowe. Nieraz maszyny przewożące towary posiadają własny
terminal CARGO obok części pasażerskiej. Bardzo często na terenie takich
lotnisk znajduje się specjalnie wydzielona część z lądowiskami dla śmigłowców.
Przykładem takiego lotniska jest nawet nasz Międzynarodowy Port Lotniczy im.
Fryderyka Chopina w Warszawie – największe lotnisko komunikacyjne w
Polsce.
Lotniska wojskowe
są używane w celach operacyjnych armii danego kraju. Posiadają dość krótki pas startowy
przystosowany do startów i lądowań myśliwców oraz innych maszyn wojskowych. Czasami
są lotniskami awaryjnymi, na których lądują samoloty pasażerskie z różnymi
problemami. Takim lotniskiem jest na
przykład Poznań (przy 31 Bazie Lotnictwa Taktycznego).
Na lotniskach sportowych panuje mały ruch. Latają tutaj głównie małe
samolotu krótkiego zasięgu używane do celów sportowych i rekreacyjnych.
Korzystają z nich także prywatne jety. Na takich lotniskach lądują i startują
szybowce, motolotnie, mikroloty, a nawet helikoptery. Tak samo jak na
lotniskach wojskowych, te punkty mają krótki pas startowy. Również z tych
lotnisk mogą odbywać się skoki ze spadochronem lub loty balonem. Bywa, że
bazują na nich śmigłowce lotniczego pogotowia ratunkowego. Te obiekty również
mogą posłużyć za lotniska awaryjne. Przykładem takiego miejsca jest Aeroklub
Gliwicki i Lotnisko Katowice
Muchowiec.
Obsługa naziemna, czyli co dzieje się przy samolotach
Aby transport powietrzny przebiegał szybko,
sprawnie i tanio potrzebna jest cała armia sprzętów oraz ludzi. To oni dbają o
bezpieczeństwo na ziemi. Ludzie
odpowiadający za obsługę posiadają różne umiejętności i wykształcenie.
Kiedy
samolot wyląduje, przy drodze kołowania, w którą samolot ma wjechać z pasa
startowego aby dojechać na stanowisko postojowe, czeka na niego osoba zwana
Marshallerem, która ze swoim samochodem ma za zadanie poprowadzić samolot do
stanowiska postojowego. Samolot porusza się za nim. Kiedy dochodzi do ostatniej
fazy parkowania samolotu Marshaller wysiada z samochodu i ruchem rąk ze
świecącymi pałeczkami pokazuje pilotowi jak ma jechać. Kiedy samolot ustawi się
w odpowiednim miejscu, pilot załącza hamulec postojowy, wyłącza silniki i przez
obsługę płyty samolot zostaje podłączony do urządzenia zasilającego statek na
ziemi (ground power unit – GPU). Przed otworzeniem drzwi następuje ich
rozbrojenie. Kiedy samolot zostanie podłączony do generatora pod jego drzwi
zostają podstawione schody którymi pasażerowie wychodzą z pokładu i udają się w
kierunku autobusu lotniskowego lub bezpośrednio pieszo do terminala. Druga
opcja to podstawienie do samolotu rękawa którym pasażerowie opuszczą samolot
wchodząc prosto do hali lotniska. Kiedy pasażerowie wyjdą z samolotu na pokład
wchodzi koordynator rejsów (zwany NEONEM). Jego zadaniem jest odebranie od pilotów instrukcji dotyczących
rozmieszczenia ładunku i ilości załadowania paliwa. To właśnie ,,neon”
nadzoruje pracę wszystkich pracowników naziemnych płyty lotniska i daje
wskazówki. To on decyduje o wszystkich sprawach przyziemnych od danego
samolotu. Kiedy neon odbierze zadania od pilotów następuje wyładowanie bagaży pasażerów, którzy
przylecieli i wyładowanie ewentualnego CARGO. W tym momencie pasażerowie udają
się do hali odbioru w terminalu po swój bagaż który za chwilę zostanie przez
pracowników załadowany na wózek i zawieziony do ludzi. Bagaż odbiera się na specjalnej taśmie zwanej
,,karuzelą’’, która jeździ w kółko po swoim sektorze hali czekając na odbiór od
pasażera. W trakcie odbioru bagażu z samolotu wyładowywane są nieczystości z
pokładowych toalet do specjalnego pojazdu zasysającego. Oprócz tego samolot
jest dotankowywany, ładowany jest catering na kolejny lot, ładowane są bagaże
nowych pasażerów i ładowane CARGO, ewentualnie samolot jest sprzątany, w
sytuacji temperatur ujemnych następuje również proces odladzania. Aby uniknąć
zakłócającego kontaktu z pasażerami podczas prac na ziemi, wszystkie czynności
obsługi wykonuje po prawej stronie samolotu, gdyż wejście osób na pokład
następuje z lewej strony maszyny (aczkolwiek ta zasada obowiązuje tylko w
przypadku samolotów pasażerskich). Kiedy wszystko na płycie jest gotowe na
pokład wchodzą kolejni pasażerowie. Drzwi maszyny zostają uzbrojone. Odpinany jest agregat prądotwórczy. Jeśli
jest taka konieczność, samolot jest podczepiany do ciągnika wypychającego i z
jego pomocą cofa na drogę kołowania. Jeśli nie, od razu rozpoczyna ,,Taxi”. Do
pasa jedzie już samodzielnie. Marshaller eskortuje go tylko w trudnych
warunkach atmosferycznych. Kiedy
dojedzie do pasa, startuje. Obsługa czeka na kolejny lądujący samolot. W
przypadku niskokosztowych lini lotniczych czas pobytu na lotnisku trwa zazwyczaj
maksymalnie 25 minut. Jak wiadomo, kiedy maszyna nie lata nie przynosi zysków,
a aby linia lotnicza zarabiała i rozwijała się potrzebuje lotów. Tak skracany
jest czas. Tradycyjnym liniom lotniczym
aż tak się nie śpieszy i ich czas pobytu
jest nieograniczony, natomiast przyjmuje się że jest to standardowo max.
45minut.
Ciekawostki
1.
Największym lotniskiem na świecie jest Międzynarodowy port lotniczy Atlanta
Hartsfield - Jackson (ATL) w Stanie
Georgia w USA. Ten port obsługuje rocznie ok. 107 394 029 pasażerów. Posiada 5
pasów startowych w 10 kierunkach.
Abyście mogli jeszcze więcej dowiedzieć się o operacjach na lotnisku w Georgii
obejrzyjcie ten filmik: https://youtu.be/j18SHa9Mp28 :)
2. Ciekawym
portem lotniczym na świecie jest
lotnisko Changi w Singapurze (SIN). Pomimo 40 lat użytkowania wygląda na bardzo
nowoczesne. Jest na nim bardzo czysto i znajduje się wśród zieleni. Jest na nim
sztuczny wodospad, miejsca do spacerów dla podróżnych i basen do użytku
publicznego.
3. Obiektem
położonym najbliżej nas jest Międzynarodowy port lotniczy Katowice - Pyrzowice.
Ten punkt jest 4 największym w Polsce po Warszawie, Krakowie i Gdańsku. Na
lotnisku w Katowicach znajduje się główna w naszym kraju baza taniej
węgierskiej linii lotniczej WIZZAIR.
4. Na wielu
płytach we Włoszech i innych bogatych oraz prestiżowych krajach funkcję pojazdu
FOLLOW ME którym porusza się Marshaller pełnią bardzo luksusowe, sportowe
samochody. Na przykład w porcie w Bolonii możemy przy tej funkcji zaobserwować
samochód Lamborghini.